برای تربیت… (راهنمای نظری و عملی تربیت پیشگان)

کتاب حاضر قرار است در بارۀ تربیت سخن بگوید و پاسخی مقدماتی به سؤالات اساسی در بارۀ «چیستی»، «چرایی» و «چگونگی» تربیت باشد… می­ خواهد نقطۀ شروعی برای توجه­ دادن به اهمیت تربیت وتبیین معنای حقیقی آن باشد.

آن چه این کتاب در اختیار تربیت­ پیشگان قرار می­دهد، ابتدایی ترین -و در عین حال اساسی ­ترین- نکاتی است که می­ باید در تعلیم­ و تربیت نسل مورد توجه قرار گیرد. از همه مهم ­تر، تلقی مربیان نسبت به تربیت است که در این کتاب پرورش یافته و شکل می­ گیرد و آنها را با اندکی تأمل به پاسخ چگونگی هم می ­رساند

در انتها، در بارۀ هدف نگارش کتاب، باید بگویم: اگر این کتاب به تربیت پیشگان کمک کند تا معنای ساده ­ای از تربیت و هدف و روش اساسی آن را درک کنند و سپس در ذهنشان سؤالات اساسی بیشتری شکل بگیرد، آن وقت نویسنده به هدف خود رسیده است!

اگر دم چند فیل را به هم گره بزنند تمام انرژی شان -هر قدر هم زیاد باشد!- صرف خنثی کردن تلاش همدیگر می شوند و… برآیند و حاصل تلاش و زحمتشان برابر صفر می گردد! من گاهی اوقات اقدامات تربیتی مربیان را این گونه می بینم!… یعنی ظاهرا هر یک، تمام نیروی خود را صرف می­کند تا -دانسته یا ندانسته- حاصل تلاش دیگری را از بین ببرد! … و در این میان، فقط سرمایه­ ها هدر می­رود. متأسفانه، این، وضعیت والدینی است که در زمینۀ تربیت فرزند با یکدیگر اختلاف اساسی دارند! 

برخی از والدین، نادانسته، کودکان خود را ابزار آزمایش نظرات ناپختۀ تربیتی خود یا راهنمایان نادانشان می کنند!… این بدترین شکل بی­ توجهی به تربیت است.

دردسرهای ما، فقط و فقط محصول ندانستن نیست بلکه محصول دانستن­های نابه ­جا یا نیز توهم دانستن نیز هست. دانستن­هایی که از ندانستن خطرناک­تر است. اندیشمندان گذشتۀ ما، به­ درستی این نوع دانستن را جــهل مُـــرکّب می­نامیدند!

به قول دوست فاضل و نکته­ سنجی، امان از سه چیز پر سر و صدا و نابودگر: امان از خرده پول، که با جرینگ و جرینگش در جیبت، همه -وحتی خودت- را به این تـوهم وامی­دارد که تو آدم ثروتمندی هستی و فقر و نیازمندی­ت را از یاد خودت هم می ­بَرَد! امان از خرده مقام که نالایقان را در جایگاه حساس می ­نشاند تا موجبات مزاحمت خلق را فراهم کنند. و امان از خرده سواد که نادان را در مقام دانایان و جاهل را در جایگاه عالم می­نشاند و هزاران مفسده آفریند … و این آخری از همه بدتر است!… و خدا نکند نادانی و -بدتر از آن- توهم دانایی من، فرزندانمان را قربانی خود کند!