خدا به باور انسان الهی

قرآن -که برای دوران عقلانیت بشر نازل شده- به وفور خوارق عادات و معجزات را در بین ملت‌ها و جوامع مختلف نقل نموده است تا خوانده و با تدبر و تعمق درک شود، به امید آنکه ما به معنای «ملک» و «ملکوت» و قدرت الهی در هستی پی برده و بدانیم که تنها اثرگذار و یگانه اثربخش در عالَم هستی، کسی جز خدای تعالی، نیست(لامُؤَثِّرَ فِی الوُجُودِ إلّا اللّه).
این کتاب، در پی تبیین این مفاهیم و گزاره‌ها است… تا چقدر موفق باشد و نزد شما و پروردگارمان مقبول افتد!

خداوند متعال سازوکار شگرفی را در خلقت هستی و ادارۀ امور آن بنیان نهاده است: سکه‌ای با دو رو!… عالَم غیب و عالَم شهادت.

از آنجا که باید در جریان حیات، موجودات در بستری قانونمند و روالی قابل پیش‌بینی(ضابطه‌مند) غوطه‌ور باشند؛ یک روی سکۀ خلقت را به‌گونه‌ای قوام بخشیده -و خود را نیز «قیّوم» نامیده- که برای آدمیان -چه به سادگی و چه با تحقیق جانکاه!- قابل شهود و رؤیت و ادراک  است؛ اما روی دوم سکۀ آفرینش را لبریز از جنودی(ابزارهایی) آفریده است که بنا به مصلحت و مشیّت او، نادیدنی و ادراک‌ناشدنی(غیبی) است؛ ولی هست!

چرا چنین است؟!

شاید، نخست به‌سبب هدف خلقت و دوم به دلیل حکمت الهی!

آری… «خلقت هدفمند است و هستی باید در مسیر کمال، به‌سوی غایت خود حرکت کند و ارادۀ الهی -چه آدمی بداند و بخواهد چه نداند و نخواهد- باید عملی شود!»،

همچنین، «حکمت الهی، هرچند رشد و تکامل آدمی و حتی برخی هستومندان عالَم را تحت ارادۀ آدمی قرار داده[1] اما در نظام احسن، حتی اعمال شرورانۀ آدمی-که حاصل اختیار و عاملیّت اوست- چه او بداند و بخواهد و چه نداند و نخواهد، نه تنها مسیر رسیدن به هدف را تغییر نمی‌دهد بلکه خود، عامل و حتی محرّکی برای تکامل است و در جهت تحقق اهداف الهی خواهد بود!

آری… خداوند یکتا این نظام دقیق و کامل -اما رازآلود و پنهان از دیدگان انسان- را در طرف دیگر سکۀ خلقتی قرار داده است که با چشم سَر یا با دقت علمی و ابزارهای کندوکاو موشکافانه قابل ادراک است… تا حکمت الهی با تدبّر آشکار شود و هدف از خلقت -که همانا رسیدن به غایت کمال است- تحقق یابد. این، با تعقل و تذکر -نه ضرورتا با مشاهده- قابل دست‌یابی و ادراک است و امکان رسیدن به این باور و یقین در آن فراهم می‌آورد که با این ابزارها و جنود پنهان، خداوند بر همه چیز دانا(وَ هُوَ بِکُلِّ شَیءٍ عَلَیم) و توانا(وَ هُوَ عَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیر) است و چیزی از دایرۀ قدرت او بیرون نیست!

معانی مُلک و مَلَکوت و ماهیت جذب و انجذاب در اشیاء و میل و تمایل در هستی و نیز شعور موجور در اجزاء و عناصر عالَم -در تمامی کائنات- در ساختار اشیاء نهادینه شده است و تمامی این مفاهیم به فرمان الهی مرتبط و وابسته است. تأثیر و تأثرهای روی اول سکه، با خوانش کتابِ سرشته، به‌چشم تیزبین و فهم خردمندان می‌آید و از سویی، قرآن(کتابِ نوشته) نیز برای جلوگیری از غفلت در بارۀ رویِ نامرئی سّکه، به‌کرّات اعجاز پیامبران و خرق عادت‌ها را بیان کرده است و چون این حقایق -که حاصل روی دوم سکه بوده- در میان مردمان ظاهر شده و به چشم روشن‌ضمیران آمده، قابل انکار نیز نبوده و نیست.[2] به عبارت دیگر، قرآن -که برای دوران عقلانیت بشر نازل شده- به وفور خوارق عادات و معجزات را در بین ملت‌ها و جوامع مختلف نقل نموده است تا خوانده و با تدبر و تعمق درک شود، به امید آنکه ما به معنای «ملک» و «ملکوت» و قدرت الهی در هستی پی برده و بدانیم که تنها اثرگذار و یگانه اثربخش در عالَم هستی، کسی جز خدای تعالی، نیست(لامُؤَثِّرَ فِی الوُجُودِ إلّا اللّه).

این کتاب، در پی تبیین این مفاهیم و گزاره‌ها است… تا چقدر موفق باشد و نزد شما و پروردگارمان مقبول افتد!

امید است با غور عالِمانه در مفاهیم بنیادین، این کتاب ابواب جدیدی برای تفکر و اندیشه در کلام وحی و نیز سخنان رسول خدا(ص) و ائمۀ معصومین(ع) را پیش روی ما بگشاید… همو که فرمود «رَبِّ أرِنی الأشیاءَ کَما هِیَ».    

[1] که معنای حقیقی آن، عبارتست از این که فرد مختار، وقتی ارادۀ شرّ و تباهی کند می‌تواند نیّت خود را اعمال کند

[2] حتی آنها که به هر دلیل نمی‌خواستند ایمان بیاورند آن را منکر نشدند ولی به امور موهوم و مبهم همچون سحر و جادو منتسب نمودند.